W Europie Zachodniej możemy zaobserwować dużą różnorodność, jeśli chodzi o przyczyny oraz współczesny wymiar separatyzmów. Podstawowym kryterium służącym do ich odróżnienia są odmienne warunki ich funkcjonowania, a przede wszystkim ich powstania. Generalnie możemy wyróżnić pięć czynników warunkujących przyczyny konfliktów na tle separatystycznym. Zaliczamy do nich czynniki: ideologiczne, polityczne, historyczne, gospodarcze oraz etniczno-kulturowe. W obrębie tych czynników można przeprowadzić badania dotyczące przyczyn separatyzmów w państwach zmagających się z owym problemem.
Tendencje separatystyczne są najczęściej przejawiane przez grupy zwarte terytorialnie. Generalnie wszystkie mniejszości poza Baskami zamieszkują obszar jednego państwa. Ruchy walczące o autonomię regionalną występują w Europie w państwach, które po II wojnie światowej posiadały strukturę unitarną przykładowo Francja, Hiszpania, Belgia czy Wielka Brytania. Centralny sposób zarządzania regionami okazał się jednak nieefektywny, co z kolei doprowadziło do wzrostu dążeń o charakterze separatystycznym na ich terytorium. Jedynie przestrzeganie zasad ustrojów demokratycznych może w znaczącym stopniu zminimalizować siłę działań o charakterze odśrodkowym na terytorium państwa. Istotnym czynnikiem jest również względna równość rozwoju w zakresie społeczno-ekonomicznym. W sytuacji, kiedy grupy narodowe pozostają w mniejszości, a w państwie następuje podział wzdłuż linii narodowych, może dochodzić do uczucia dyskryminacji wśród mniejszości. Najczęściej napięcia eskalują się, jeśli mniejszość nie uzyska zadowalającego miejsca w rządzie, administracji czy też innych istotnych instytucjach państwowych takich jak policja, czy wojsko. Sposobem zapobiegania tego typu sytuacją może być wykreowanie systemu wyborczego na takich zasadach, które stworzą możliwości równego i sprawiedliwego podziału stanowisk pomiędzy przedstawicielami mniejszości, a większością.
Najgorszym rozwiązaniem kwestii separatystycznych zdaje się być prowadzenie autorytarnego systemu rządów. Tego typu system powoduje głębokie podziały społeczeństwa i wzajemne urazy, które mogą eskalować w przypadku, kiedy interesy jednej grupy są realizowane, natomiast inne grupy zostają zepchnięte na margines i lekceważone. Jeśli dodatkowo tej sytuacji towarzyszą dodatkowe czynniki represyjne oraz przemoc ze strony sprawujących władzę, wtedy w znacznym stopniu zwiększa to ryzyko wybuchu otwartego konfliktu. Istotnym jest jednak podkreślenie faktu, że systemy autorytarne nie są w stanie wykorzenić dążeń narodów do okazywania własnej odrębności, czy też przekształcenia jej w szeroko pojętą autonomię.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Ten wpis czeka na Twój komentarz.