Separatyzmy cz. 4

Sposoby przeciwdziałania separatyzmowi.

Rozwiązywanie konfliktów o podłożu etnicznym nie należy do zadań łatwych. W europie zachodniej rządy państw borykających się z problemami secesjonistycznymi starają się powstrzymywać i łagodzić wszystkie tego typu ruchy, jednak nie są one w stanie doprowadzić do całkowitego ich zdławienia. Do powstrzymania tych tendencji niezbędne jest pozbycie się wszelkich postaw skrajnych zarówno przez społeczeństwo, jak i przez polityków. Porozumienie nie jest możliwe bez wcześniejszego odrzucenia uprzedzeń i emocji.

Sposobem na zapobieganie ruchom separatystycznym może być zmiana struktury państwa. Rozwiązanie tego typu może być możliwe dzięki temu, że poszczególne narody zamieszkujące kraje europy zachodniej są silnie związane z określonym terytorium. Przywiązanie to nierzadko ma podłoże historyczne i pozwala na wypracowanie, a następnie respektowanie zobowiązań obywateli względem państwa oraz jednoczesne poszanowanie istniejących odrębności narodowych. W praktyce tego typu polityka przejawia się w przyznaniu pewnym regionom autonomii kulturowej, administracyjnej czy politycznej. Przekazanie władzy w wymiarze całkowitym na rzecz prowincji mogłoby grozić podziałem terytorium kraju lub secesją pewnych jego regionów. Z tego też powodu rządy państw preferują raczej nadanie statusu autonomii poprzez przekazanie części swoich uprawnień na rzecz władz lokalnych. Zabieg ten może doprowadzić do tego, iż ruchy regionalne skupią się między sobą na walce o władze, a nie na dążeniach separatystycznych. W skrajnych przypadkach może to jednak prowadzić do powstania federacji lub konfederacji.

Brak jest uniwersalnej formuły pozwalającej rozwiązać kwestie ruchów separatystycznych. W każdym przypadku działają inne przesłanki a także występują inne okoliczności, które należy brać pod uwagę. Kraje Europy Zachodniej przeciwdziałając separatyzmom nie przekraczają środków prawnych. Rozwiązanie problemu separatyzmów to proces długotrwały i wymagający dobrej woli wszystkich zainteresowanych stron. Główną trudnością jest złożoność przyczyn a także wielorakość elementów tworzących współczesne ruchy nacjonalistyczne. Ruchy te nierzadko powstawały w przeszłości, do czego niejednokrotnie nawiązują przedstawiając swoje argumenty. Dążenie do autonomii, czy do oderwania się od centrum wyjaśniają innym od reszty kraju pochodzeniem, zwyczajami, kulturą, często odrębnym językiem, podkreślając jego znaczenie dla podtrzymania tożsamości narodu. Identyfikując się z terytorium, na którym zamieszkują, walczą nie tylko o ochronę i prawo kultywowania odmienności narodowej, ale również o pełnię władzy nad nim.

Wypracowanie wspólnego stanowiska przez zwaśnione strony nie jest zadaniem łatwym. Doskonale ukazuje ten fakt Porozumienie Wielkopiątkowe z 10 kwietnia 1998 r. w sprawie Irlandii Północnej. Zostało ono okrzyknięte przez polityków i prasę wydarzeniem o charakterze historycznym, w fazie realizacji kilkakrotnie ulegało zawieszeniu, wymagało dalszych kompromisów, rozmów i negocjacji, a mimo tego nie zostało zaakceptowane przez wszystkich członków konfliktu.

Każdy naród dąży do wypracowania jednolitego stanowiska na zewnątrz, ponieważ jest to warunek niezbędny do osiągnięcia rzeczywistej podmiotowości międzynarodowej który ponadto zapewnia maksymalną skuteczność i racjonalność działań. Z tego też powodu mniejszości a także ich odmienne postawy nie mogą uniemożliwiać ani nawet utrudniać przyjęcie takiego jednolitego stanowiska przez dane państwo. O ile różne działania i postawy mogą znaleźć swe uzasadnienie w sferze świadomości społecznej, to w sferze działań są absolutnie nieakceptowane, zwłaszcza jeśli powodują przy tym naruszenie funkcjonowania instytucji narodowych na danym obszarze.